Aby koła samochodu mogły zaoferować komfort i bezpieczeństwo jazdy, muszą zostać wyważone przed zamontowaniem w samochodzie. W przeciwnym razie obniży się skuteczność hamowania oraz przyczepność ogumienia. Podczas jazdy da się również odczuć objawy, które znacząco wpływają na wygodę podróżowania. Na czym polega wyważanie kół i jak rozpoznać, że koła wymagają wyważenia?

 

Na czym polega wyważanie kół?

Zarówno nowe opony, jak i felgi, nie mają idealnie rozłożonej masy, przez co konieczne jest przeprowadzenie wyważenia kompletu nowych kół przed ich montażem. W przypadku produktów niskiej jakości osiągnięcie odpowiedniego wyważenia może być utrudnione. Dlatego należy wybierać produkty renomowanych marek, a zakupów dokonywać u sprawdzonych dostawców, takich jak SklepOpon.com – to jeden z nawiększych sklepów motoryzacyjnych w Polsce, który jest certyfikowanym sprzedawcą opon i felg największych światowych producentów.

Wyważanie kół polega na wyrównaniu rozkładu masy koła wokół osi jego obrotu. W tym celu należy umieścić koło w wyważarce, która wskaże, w jakich miejscach należy umieścić ciężarek, aby usunąć zaburzenia w rozkładzie masy.

W zależności od rodzaju felgi należy zastosować odpowiedni typ ciężarków do wyważania kół. W przypadku felg stalowych używane są ciężarki nabijane. W felgach aluminiowych wykorzystywane są zazwyczaj ciężarki naklejane, chociaż niektóre alufelgi dysponują rantem przystosowanym do ciężarków nabijanych.

Koła muszą być bezwzględnie wyważane podczas każdej zmiany opon. Jednak w trakcie użytkowania samochodu może dojść do zaburzenia rozkładu masy – któryś z ciężarków może odpaść np. przy uderzeniu kołem w krawężnik lub podczas przejazdu przez głęboki ubytek w jezdni. Uderzenie może doprowadzić również do uszkodzenia opony lub felgi, co także może mieć wpływ na wyważenie.

 

Jakie są objawy jazdy z niewyważoną oponą?

Podczas jazdy na niewyważonych kołach daje się odczuć charakterystyczne objawy. Ich zauważenie powinno wiązać się z natychmiastową wizytą w serwisie wulkanizacyjnym, w celu przywrócenia optymalnego rozkładu masy kół. Do objawów braku wyważenia kół należą:

• Bicie kół w trakcie jazdy, mogą mu towarzyszyć wibracje kierownicy oraz całego nadwozia 
• W przypadku braku wyważenia kół osi tylnej można odczuć zarzucanie tylnej części nadwozia w zakręcie
• Charakterystyczne szumienie generowane przez opony w trakcie jazdy

Korzystanie z samochodu z niewyważonymi kołami wiąże się nie tylko z obniżeniem właściwości jezdnych. Długie ignorowanie braku wyważenia prowadzi do przedwczesnego zużycia podzespołów samochodu.

Do czego prowadzi brak wyważenia kół?

Brak wyważenia kół wiąże się z nierównomiernym ścieraniem bieżnika oraz wyższym spalaniem. Efektem jest również niższa przyczepność, mniej skuteczne hamowanie, a także mocno odczuwalny spadek komfortu jazdy. Oprócz tego niewyważone koła prowadzą do przedwczesnego zużycia takich podzespołów jak:

• amortyzatory
• drążki kierownicze
• łożyska kół

 

Kiedy należy wyważyć koła?

Do kontroli wyważenia kół nie powinny obligować zauważalne objawy. W określonych sytuacjach należy przeprowadzić wyważanie, aby ustrzec się przed niepożądanymi efektami zaburzenia rozkładu masy. Zalicza się do nich:

• ściągnięcie opony z felgi, np. podczas sezonowej wymiany lub w celu załatania nieszczelności
• dłuższa jazda na mocno zniszczonej nawierzchni
• uderzenie kołem w przeszkodę, np. krawężnik czy ubytek w jezdni
• uczestnictwo w kolizji/stłuczce
• jazda w głębokim błocie lub śniegu

W wymienionych sytuacjach istnieje spore ryzyko zmiany rozkładu masy koła, spowodowanej uszkodzeniem opony lub felgi, czy też odpadnięciem ciężarków.

Profilaktyczne wyważanie kół należy przeprowadzać co około 10 tys. km. Korzystając z opon sezonowych, nie jest to szczególnie uciążliwe – wykonuje się je podczas każdej wymiany. Pamiętać powinni o tym jednak kierowcy użytkujący opony wielosezonowe, przy których dosyć łatwo zaniedbać okresową kontrolę ogumienia.

Sposoby wyważania kół

Wyróżnia się dwa sposoby wyważania kół – statyczne oraz dynamiczne. Wyważanie statyczne pozwala wykryć przesunięcie środka ciężkości równolegle w stosunku do osi obrotu koła. Brak wyważenia statycznego powoduje „bicie” koła w pionie. Wyważanie dynamiczne pozwala wykryć odchylenia w rozkładzie masy koła, które są nachylone do osi obrotu pod kątem. Pozwala ono wyeliminować „bicie” występujące na boki.

Problemy z wyważeniem są często efektem połączenia braku wyważenia statycznego i dynamicznego. Dlatego, jeżeli występują objawy charakterystyczne dla tego zjawiska, najlepiej przeprowadzić zarówno wyważanie statyczne, jak i dynamiczne podczas jednej wizyty u wulkanizatora.