Jesteś na etapie szukania samochodu, a może chcesz sprzedać swoje auto? Z pewnością interesują Cię kwestie formalne związane z przeprowadzeniem takiej transakcji. Przedstawiamy artykuł, w którym wskazujemy, jakie elementy powinna zawierać umowa kupna sprzedaży auta. Mamy nadzieję, że te informacje pomogą Ci zachować wszelkie formalności i zadbać o to, aby transakcja przebiegła pomyślnie dla obydwu stron.

 

Umowa sprzedaży czy kupna sprzedaży?

Często problematyczna okazuje się sfera nazewnictwa, bo zgodnie z terminologią prawną powinno się nazywać dokument ‘umową sprzedaży’, a nie umową ‘kupna sprzedaży’. Tak wynika z przepisów kodeksu cywilnego, w którym znajduje się definicja tego rodzaju umowy. Niemniej jednak w codziennym życiu to ta druga nazwa jest chętniej stosowana. Co istotne, nie ma to znaczenia z punktu prawnego, bo o rodzaju zawartej umowy decyduje nie nadanie jej odpowiedniego tytułu, ale treść. 

 

Umowa kupna sprzedaży samochodu – czym jest i co musi zawierać?

Umowa kupna sprzedaży pojazdu to nic innego jak dokument, w którym zbywca zobowiązuje się do przeniesienia na kupującego własności rzeczy, a kupujący zobowiązuje się ją odebrać i zapłacić wskazaną cenę. Ten dokument jest niezwykle ważny zarówno dla sprzedającego, jak i kupującego. Bez niego nowy właściciel nie może zarejestrować pojazdu. Dla poprzedniego właściciela zaś umowa sprzedaży jest swego rodzaju ubezpieczeniem na wypadek gdyby osoba kupująca uchylała się od zakupu obowiązkowego ubezpieczenia OC, popełniła wykroczenie albo w odpowiednim czasie nie przerejestrowała pojazdu. 

Umowa kupna sprzedaży samochodu musi zawierać pewne elementy, aby mieć skutki prawne. W dokumencie należy zawrzeć następujące informacje: 

♦ dane sprzedającego – pozwalające na identyfikację osoby. Poza imieniem i nazwiskiem należy wskazać numer PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania zgodny z danymi zawartymi w dowodzie rejestracyjnym;

♦ dane kupującego – takie same jak w przypadku sprzedającego, czyli imię, nazwisko, numer dowodu, PESEL i adres zamieszkania;

♦ dane pojazdu – umożliwiające identyfikację pojazdu. Podstawą jest marka, model, numer rejestracyjny i numer nadwozia. Dobrze, jeśli w umowie znajdzie się rocznik auta, numer silnika i przebieg (stan licznika);

♦ cenę – podanie kwoty transakcji jest niezbędne do tego, aby umowa kupna sprzedaży samochodu osobowego czy innego pojazdu była ważna. Cena powinna być określona nie tylko liczbowo, ale też słownie. Zaleca się dodanie informacji o tym, w jaki sposób dojdzie do rozliczenia: Czy będzie to przelew na konto czy osobisty odbiór pieniędzy;

♦ podpisy – pod wszystkimi punktami stanowiącymi treść umowy muszą znaleźć się czytelne podpisy stron transakcji. Należy ponadto zaznaczyć w umowie datę i miejscowość jej zawarcia.

Jak pokazują dane statystyczne, wielu Internautów wpisuje w wyszukiwarkę frazę ‘umowa kupna sprzedaży samochodu współwłaściciel’, aby znaleźć informacje na temat tego, jak postępować, kiedy auto ma kilku właścicieli. W takim wypadku formalności znacząco się nie zmieniają, tyle tylko, że umowa kupna sprzedaży samochodu dwóch właścicieli musi zawierać dane i podpisy obydwu z nich. Jeden z właścicieli może mieć też upoważnienie do tego, aby sprzedać samochód sam. Zadbanie o te aspekty jest bardzo ważne. Jeśli umowa nie uwzględnia wszystkich współwłaścicieli i nie ma ich podpisów, sprzedaż dotyczy tylko udziału we współwłasności. W kwestii zapłaty, pieniądze mogą zostać przekazane jednej osobie, która następnie podzieli je na dwóch sprzedających.

Jak powinna wyglądać umowa kupna sprzedaży samochodu dla dwóch kupujących? Sytuacja jest analogiczna jak w przypadku dwóch współwłaścicieli. W umowie wskazujemy dane wszystkich nabywców i pamiętamy, że muszą oni złożyć stosowne podpisy. Zakup samochodu przez dwóch kupujących ma zazwyczaj miejsce wtedy, kiedy jedna z osób jest młoda i dopiero od niedawna jest kierowcą. W związku z tym nie może ona liczyć na żadne zniżki na zakup ubezpieczenia OC i dlatego jego cena jest dla wielu za wysoka. Kupując samochód np. wspólnie z rodzicem, młody kierowca płaci mniej za ubezpieczenie, a przy tym wyrabia sobie historię ubezpieczeń i w przyszłości może liczyć na atrakcyjne zniżki. 

Inne ważne informacje

Niezależnie, którą stroną umowy się jest, trzeba mieć na uwadze to, że obowiązki kupującego i sprzedającego nie kończą się z chwilą podpisania umowy. Obie strony są zobowiązane do tego, aby powiadomić Wydział Komunikacji o zbyciu lub nabyciu pojazdu. Dokumenty można złożyć w urzędzie na kilka sposobów: Osobiście, listownie i przy wykorzystaniu platformy internetowej ePUAP. Powiadomienie Wydziału Komunikacji powinno nastąpić w przeciągu 30 dni od dokonania transakcji. Wprawdzie za niezgłoszenie tego zdarzenia nie grożą żadne sankcje, ale trzeba liczyć się np. z problemami w dochodzeniu odpowiedzialności za wykroczenia. Sprzedający musi też skontaktować się z ubezpieczycielem. 

Należy też pamiętać o tym, że sprzedający wydaje kupującemu nie tylko pojazd, ale też konkretne dokumenty, czyli dowód rejestracyjny oraz dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia OC wraz z potwierdzeniem jego zapłaty. Samochod również ma dokument zwany kartą pojazdu, którą przekazujemy nowemu właścicielowi.

 

Umowa kupna sprzedaży samochodu uszkodzonego

Nie zawsze umowa kupna sprzedaży samochodu dotyczy w pełni sprawnego pojazdu. Czasami osoby decydują się na zakup uszkodzonego auta, bo jest ono tańsze i np. są oni w stanie sami go naprawić. Przy takim zakupie trzeba pamiętać, że pojazd niesprawny technicznie, bez stosownych badań, należy przetransportować lawetą. Co do samej umowy sprzedaży, zasadniczo wygląda ona niemal identycznie jak zwykła, prosta umowa kupna sprzedaży samochodu. Różnice dotyczą wskazania, a dokładniej skrupulatnego wypełnienia sekcji w umowie dotyczącej uszkodzeń i uwag. Na sprzedającym ciąży obowiązek wskazania znanych mu wad. W umowie powinny znaleźć się informacje na temat wgnieceń, braków czy innych uszkodzeń. Po uświadomieniu kupującego sprzedawca zostaje zwolniony od odpowiedzialności (poza wadami celowo ukrytymi). 

Mając to wszystko na uwadze, można wskazać, że umowa kupna sprzedaży samochodu uszkodzonego musi zawierać: 

♦ dane stron umowy, czyli sprzedającego i kupującego – wszystkie informacje niezbędne do identyfikacji tych osób;

♦ dokładne dane pojazdu – markę, model, rocznik, numer silnika, nadwozia i numer rejestracyjny, dodatkowo też stan licznika;

♦ cenę – kwotę, którą kupujący zobowiązał się zapłacić za pojazd;

♦ informacje dotyczące stanu technicznego pojazdu – w przypadku uszkodzonego samochodu konieczne jest dokładne wskazanie wad.

Transakcja z osobą spoza Polski

Zachodni rynek samochodowy jest atrakcyjny dla osób, które chcą zainwestować w wymarzony pojazd. Wynika to m.in. z przystępniejszych cen za ten sam model, a także tego, że używane samochody zazwyczaj są bardziej zadbane. Z danych wynika, że rocznie z zagranicy sprowadza się ponad pół miliona aut. Kupujący bardzo często decydują się na inwestycję w auto z Niemiec, z powodów, które zostały wymienione na początku tego akapitu. Osoby decydujące się na transakcję ze sprzedawcą spoza Polski, mają pewne obawy wynikające np. z nieznajomości języka czy przepisów prawnych w danym państwie. Doświadczenie pokazuje jednak, że zakup samochodu z Niemiec jest łatwy i nie wymaga specjalistycznej wiedzy. Przede wszystkim kupujący musi sprawdzić stan techniczny pojazdu, aby zyskać pewność, że dobrze zainwestuje pieniądze. Kolejnym, najważniejszym krokiem jest weryfikacja tego, jak wygląda niemiecka umowa kupna sprzedaży. Może być ona przygotowana przez sprzedającego bądź kupującego w ich rodzimych jezykach albo w języku mieszanym (tzw. polsko-niemiecka umowa kupna sprzedaży samochodu).

Umowa niemiecka nazywa się Kaufvertrag i spisuje się ją, tak jak w Polsce, w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Każda ze stron otrzymuje umowę dla siebie. Jeśli jest ona spisana tylko w języku niemieckim, obowiązkiem nabywcy jest skorzystanie z usług tłumacza przysięgłego. Przyda się on także do tłumaczenia innych dokumentów, które trafią w ręce nowego właściciela pojazdu: Dowodu rejestracyjnego, faktur etc.

W umowie kupna sprzedaży samochodu od osoby z Niemiec powinny znaleźć się oczywiście dane osobowe stron, czyli imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania i numer dowodu osobistego. W przypadku firm konieczne jest wskazanie numeru NIP i jego niemieckiego odpowiednika, jeśli to konieczne. W umowie powinien znaleźć się opis parametrów technicznych, numer nadwozia (VIN), numer dowodu rejestracyjnego, rok pierwszej rejestracji, stan i przebieg licznika, a także kwota transakcji oraz data i miejsce jej zawarcia. W umowie powinno być też miejsce na wskazanie, kto ma zająć się wyrejestrowaniem auta. Po powrocie do kraju na nabywcę czekają jeszcze inne formalności związane z przetłumaczeniem umowy (o ile nie została zawarta w polsko-niemieckiej wersji) i wykupienie obowiązkowego ubezpieczenia OC. 

W Polsce pojawia się też coraz więcej osób narodowości ukraińskiej, więc sporo obywateli jest zainteresowanych tym, jak wygląda sprzedaż samochodu Ukraińcowi. Nie różni się ona znacznie od sprzedaży między osobami z Polski. Wymagana, jak we wszystkich przypadkach, jest umowa kupna sprzedaży, która może być stworzona tylko w języku polskim. To po stronie obywatela Ukrainy leży jej przetłumaczenie, jeśli chce on zarejestrować zakupiony przez siebie pojazd we własnym kraju. Można też oczywiście przygotować umowę dwujęzyczną, którą można bez trudu znaleźć w Internecie i pobrać za darmo. Należy jednak pamiętać, aby wybierać dokumenty pochodzące ze sprawdzonych źródeł i opracowane przez specjalistów. W umowie z Ukraińcem nie będzie podawany numer PESEL, ponieważ na Ukrainie nie jest on nadawany. Zastępuje go numer paszportu.

Umowa kupna sprzedaży skutera, motocykla, quada – jak powinna wyglądać?

Jak wygląda umowa kupna sprzedaży motocykla? Czy dokumenty różnią się w zależności od tego, jaki typ pojazdu decydujemy się kupić lub sprzedać? Kupując motocykl czy inny pojazd, tak naprawdę obowiązują nas te same przepisy zawarte w Kodeksie cywilnym i odnoszące się ogólnie do umowy sprzedaży. Wzór dokumentu wygląda niemal tak samo jak w przypadku auta. Umowa kupna sprzedaży quada, skutera czy motocykla zawiera oznaczenie stron, dane dotyczące pojazdu, jego cenę, podpisy oraz miejsce i datę zawarcia transakcji. 

 

Odstąpienie od umowy kupna samochodu

Zakup samochodu nie zawsze wiąże się z pozytywnymi uczuciami. Zdarzają się sytuacje, w których, jako kupujący, jesteśmy mocno rozczarowani stanem pojazdu i wadami, które w nim odkryliśmy. W umowach sprzedaży często pojawia się zapis mówiący o tym, że nabywca zapoznał się ze stanem technicznym samochodu. Mimo podpisania takiego oświadczenia sprzedawcę obowiązuje rękojmia za wady fizyczne i prawne, a z kolei kupujący ma możliwość odstąpienia od zawartej umowy. 

Wadą prawną samochodu może być m.in. to, że kupiliśmy go tylko od jednego współwłaściciela, osoba, która sprzedała pojazd, nie miała do niego prawa lub samochód pochodził z kradzieży. Inną wadą może być też wcześniejsze ustanowienie zastawu na samochodzie. Do najczęściej spotykanych wad fizycznych zalicza się: Awarię silnika, awarię skrzyni biegów, naprawę auta powypadkowego niezgodnie ze sztuką, brak podzespołów, brak części dokumentacji. Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności, jeśli dokładnie poinformował o wadach. Kupujący ma prawo odstąpienia od umowy, jeżeli wada jest istotna. Nie ma definicji prawnej tego pojęcia, dlatego też w takich sprawach konieczne jest odwołanie się do doktryny i orzecznictwa sądowego. Aby odstąpienie od umowy miało moc, należy złożyć stosowne oświadczenie woli, najlepiej w formie pisemnej.

Na co zwrócić uwagę, kupując używany samochód?

Zakup samochodu wiąże się nie tylko z dopełnieniem wszelkich formalności. Kluczowe jest także zwrócenie uwagi na stan pojazdu i dokładne określenie swoich potrzeb. Zacząć należy od podstaw, czyli sprawdzenia, czy auto, które chcemy nabyć, ma wszystkie niezbędne dokumenty. Jeśli kupujemy samochód z zagranicy, ale od polskiego sprzedawcy, zadbajmy o to, aby w umowie były jego dane. Powszechne jest to, że samochody z Niemiec są sprzedawane na podstawie umowy, w której figurują dane nieznanego obywatela niemieckiego. Trzeba też koniecznie sprawdzić stan licznika, patrząc nie tylko na dane na desce rozdzielczej, ale też weryfikując je z dokumentami. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie tego, co pod maską i podwozia. Należy zwrócić uwagę na stan hamulców, kół i skrzyni biegów. Czasami zdarza się, że pozornie zadbany samochód ma zużyte ogumienie. Decydując się na nabycie takiego pojazdu, trzeba mieć świadomość nadchodzących kosztów związanych z wymianą opon. Oceniając stan lakieru, sprawdzamy najpierw takie miejsca jak błotniki i progi. To tam najczęściej zaczyna rozwijać się korozja. Nawet jej niewielkie ślady powinny zniechęcić nas do zakupu. Dla wielu osób znaczenie mają także rodzaje żarówek samochodowych zastosowanych w danym modelu. Każdy zwraca uwagę na inne kwestie, jednak niektóre z nich są kluczowe i warte analizy. 

Zakup używanego samochodu zawsze wiąże się z jakimś ryzykiem, ale im bardziej świadomie do tego podejdziemy, tym mniejsza szansa na to, się zawiedziemy. Przede wszystkim należy pamiętać o dopełnieniu wszelkich formalności. Jeśli nie znamy się na samochodach, warto wziąć ze sobą kogoś doświadczonego, kto doradzi nam w kwestii stanu technicznego pojazdu.