Wielu kierowców na pewno nie raz doświadczyło poważnych problemów z rozładowanym akumulatorem. Najczęściej dzieje się to wtedy, gdy nagle pilnie potrzebny jest samochód i nie ma możliwości odpalenia go bez pomocy drugiego pojazdu lub prostownika. Jak wiadomo, lepiej zapobiegać niż leczyć i skontrolować stan akumulatora, zanim pojawią się pierwsze problemy z porannym rozruchem motoru. W jaki sposób sprawdzić stan ogniwa, aby nie doszło do przykrej sytuacji i całkowitego unieruchomienia auta? 

Jak sprawdzić, czy akumulator jest do wymiany?

Znaczna część właścicieli pojazdów zapomina o tym, że wymiana akumulatora na nowy jest jedną z czynności eksploatacyjnych. Nadejście mrozów z temperaturą ujemną i wilgocią spowoduje, że o poranku pojawi się duży problem z rozruchem silnika po nocy spędzonej na zewnątrz. Latem bardzo rzadko można doświadczyć tego, że ogniwa są na wykończeniu, ponieważ dodatnia temperatura ma pozytywny wpływ na szybką możliwość uruchomienia motoru. Problem pojawia się jednak w zimie, kiedy to rano po przekręceniu kluczyka lub wciśnięciu przycisku start auto w ogóle nie zapala albo bardzo powoli kręci rozrusznikiem. Są to typowe objawy uszkodzonego akumulatora. Oprócz tego wszystkie kontrolki na desce zaczynają przygasać i po chwili słyszalne jest jedynie charakterystyczne stukanie. Osoby, które nie wiedzą, co zrobić w takiej sytuacji zazwyczaj decydują się na kupno nowego akumulatora i niezwłocznie montują go w pojeździe. Czasami podejmowanie pochopnych decyzji jest zupełnie niepotrzebne, ponieważ w wielu sytuacjach wystarczy jedynie podłączyć prostownik lub dolać wodę destylowaną wyłącznie w przypadku modeli starego typu. 

 

Jak naładować akumulator? 

Jeśli już wiadomo, że napięcie na akumulatorze nie pozwala na uruchomienie jednostki napędowej konieczne może okazać się ładowanie za pomocą prostownika z odpowiednio dobraną mocą przeznaczoną do konkretnego typu – głównie 12 V. W sprzedaży są dostępne inteligentne modele pozwalające przeprowadzić wstępną diagnostykę po podłączeniu zarówno do akumulatora 12 V, jak i 6 V. Na samym początku należy sprawdzić, czy da się bezpiecznie podłączyć prostownik, aby nie doszło do sytuacji zagrażającej życiu.

Należy upewnić się, że miejsce jest suche i zasłonięte od ewentualnego deszczu lub silnego wiatru. Kiedy kierowca ma pewność, że wszystko jest w porządku, można przystąpić do podłączenia prostownika. Proces ten należy zacząć od odłączenia klemy czarnej – ujemnej oraz czerwonej – dodatniej. Następnie można podłączyć klemy do prostownika, uważając na to, aby nie pomylić biegunów, ponieważ nie wszystkie urządzenia ładujące są wyposażone w funkcję chroniącą przed złym podłączeniem. Kiedy jest pewność, że wszystko zostało odpowiednio podłączone, można podpiąć prostownik do sieci energetycznej za pomocą wtyczki i uruchomić sprzęt. W zależności od rodzaju prostownika konieczne będzie wybranie odpowiedniego trybu oraz sprawdzenie na wyświetlaczu, jak przebiega cały proces ładowania. Kiedy cały proces został przeprowadzony pomyślnie, należy poczekać, aż diody na urządzeniu będą wskazywać na w pełni naładowane. Jeśli użytkownikowi pojazdu zależy na szybkim ruszeniu w drogę, wystarczy poczekać od 30 minut do godziny, aby uruchomić pojazd. W trakcie dłuższej jazdy akumulator naładuje się z alternatora, o ile jest w stu procentach sprawny. 

Przykładowy czas ładowania poszczególnych akumulatorów: 

♦ Skuter: 1,5 h – 7 h

♦ Motocykl: 3 h – 12 h

♦ ATV: 5 h – 18 h

♦ Kosiarka: 8 h – 30 h

♦ Samochód kompaktowy: 13 h – 50 h

♦ Większy samochód osobowy: 18 h – 50 h

♦ Łódź: 20 h – 70 h

♦ SUV: 22 h – 80 h

♦ Kamper: 255 h – 99 h 

♦ Samochód ciężarowy: 30 h – 99 h 

Jak sprawdzić, czy akumulator jest do wymiany? 

Przed podjęciem decyzji o wymianie należy dokładnie sprawdzić akumulator samochodowy, aby mieć pewność, że zakup nowego jest całkowicie konieczny. Na liście podstawowych czynności, jakie należy wykonać, są punkty, które nie każdy będzie mógł zrealizować bez pomocy specjalisty. Jeśli ktoś nie wie, jak sprawdzić akumulator miernikiem, powinien podjechać do mechanika lub do sklepu motoryzacyjnego, gdzie jest dostępne urządzenie pomiarowe. Najprościej wówczas wyjąć ogniwo, wsadzić do bagażnika auta sprawnego i podjechać w wyznaczone miejsce. Jeśli pomiar wykonany na miejscu będzie negatywny, od razu istnieje możliwość zakupu nowego elementu zasilającego. Jednak przed zakupem nowego należy wykonać następujące czynności: 

♦ Kontrola poziomu oraz ewentualne uzupełnienie elektrolitu: Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać, jest sprawdzenie poziomu elektrolitu, co można zrobić odkręcając korki wszystkich cel na akumulatorze. Czynność należy wykonywać co roku, aby mieć pewność, że w środku znajduje się odpowiednia ilość płynu. Poziom trzeba uzupełnić do znaku znajdującego się na obudowie, a jeśli go nie ma, można pozostawić do 1 cm wolnej przestrzeni od krawędzi. Do uzupełniania płynu trzeba użyć wody destylowanej lub demineralizowanej, którą można kupić zarówno w większym sklepie, jak i na stacji benzynowej. Podczas dolewania wody trzeba uważać, aby nie doszło do rozrzedzenia elektrolitu. 

♦ Jak sprawdzić, czy akumulator jest naładowany? – kontrola stanu naładowania: Poziom naładowania akumulatora należy sprawdzać po całonocnym postoju auta. Do zmierzenia trzeba użyć urządzenia zwanego areometrem, który wyznacza gęstość elektrolitu wewnątrz. Jeśli ogniwo jest w pełni naładowane na wyświetlaczu powinno pokazać się 1,28 g/cm³. W przypadku gdy dostęp do cel będzie utrudniony, dobrym rozwiązaniem jest zmierzenie napięcia spoczynkowego, które powinno wynosić 12,4 V. Jeśli otrzymany wynik jest mniejszy, wówczas trzeba naładować ogniwo za pomocą prostownika. Oprócz tego warto też sprawdzić napięcie akumulatora podczas rozruchu silnika, które nie powinno być mniejsze niż 13,8 V. 

♦ Jak sprawdzić akumulator samochodowy? – ładowanie za pomocą prostownika: Osoby, które decydują się na ładowanie akumulatora za pomocą prostownika, powinny pamiętać o odkręceniu wszystkich cel, aby ograniczyć wysokie ciśnienie gazów. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie ładowarki z funkcją regulacji i wówczas należy ustawić 1/10 pojemności akumulatora, co oznacza, że w przypadku 60 Ah pojemności trzeba wybrać 6 A. Jeśli w samochodzie znajduje się małe ogniwo o pojemności do 50 Ah wystarczy wybrać model ładowarki z podstawowymi funkcjami. 

♦ Jak sprawdzić stan akumulatora – pomiar parametrów pod obciążeniem: Jeśli użytkownik podjął wszystkie wyżej opisane kroki i nadal nie jest w stanie uruchomić samochodu, konieczne będzie wykonanie pomiaru pod obciążeniem. Niestety testery obciążeniowe są drogie i nie wszystkie warsztaty mają je na wyposażeniu. W takiej sytuacji wiele osób zastanawia się, jak sprawdzić stan akumulatora domowym sposobem? Aby to zrobić, należy zbadać  napięcie w trakcie zimnego rozruchu. Jeśli podczas kręcenia rozrusznikiem będzie wynosić poniżej 10 V, wówczas właściciel samochodu ma pewność, że akumulator nie nadaje się do dalszej eksploatacji. W sytuacji, gdy istnieje możliwość sprawdzenia specjalistycznym testerem, warto skorzystać z tej opcji. Wynik otrzymany bezpośrednio z urządzenia pokaże, czy akumulator nadaje się do dalszego użytkowania, czy trzeba pomyśleć o zakupie nowego. 

Jak sprawdzić, czy alternator ładuje?

Poranne problemy z uruchomieniem silnika w samochodzie dotyczą wielu kierowców. Zazwyczaj jednak pierwsza myśl, jaka przychodzi do głowy to zużyty akumulator, który należy wymienić. Poważne kłopoty i zmartwienia zaczynają się wówczas, gdy mimo zakupu nowego elementu eksploatacyjnego problem pojawia się ponownie za kilka dni. Wówczas nasuwa się pytanie, czy powodem braku możliwości uruchamiania silnika jest uszkodzony alternator. Zazwyczaj to właśnie ta część okazuje się winna problemom z porannym rozruchem jednostki napędowej. Alternator jest to element znajdujący się obok motoru, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie prądu niezbędnego do ładowania akumulatora. Jeśli jest niesprawny, pojawiają się właśnie poranne problemy z rozruchem. Jak sprawdzić, czy alternator jest sprawny? Do tego celu należy użyć specjalnego urządzenia, które mierzy stałe napięcie. Pomiar trzeba wykonać w momencie, gdy auto nie ma uruchomionej jednostki napędowej, następnie odczytać otrzymany pomiar i odpalić motor. Kiedy silnik będzie pracował, należy po raz kolejny sprawdzić wynik. Kolejny etap to zmierzenie napięcia po upływie dwóch lub trzech minut. Dla działającego alternatora powinno wynosić powyżej 13 V na wolnych obrotach, a otrzymany wynik musi być niższy od drugiego, co będzie oznaczało, że akumulator jest prawidłowo doładowany. Aby sprawdzić poprawność działania alternatora, należy obciążyć instalację przez uruchomienie ogrzewania tylnej szyby, włączenie klimatyzacji wraz z dmuchawą, a następnie ponownie wykonanie kolejnego pomiaru. Jeśli wynik będzie nie mniejszy niż 13,5 V wówczas można stwierdzić, że wszystko działa poprawnie. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek problemy lub otrzymane wyniki nie są właściwe, należy wykonać dokładniejszą analizę i skupić się na tym, czy czasami nie jest to wina paska lub wirnika. Oprócz tego warto wykonać pomiar bezpośrednio na zaciskach alternatora. 

 

Jak sprawdzić, co rozładowuje akumulator w samochodzie?

Niektórzy kierowcy skarżą się na często pojawiający problem z odpaleniem samochodu. Kłopot pojawia się wówczas, gdy auto postoi przez noc na parkingu i rano właściciel próbuje uruchomić jednostkę napędową. Najczęściej winę za to, że motor nie odpala, ponosi rozładowany akumulator, który czasami jest obciążony przez urządzenia stale pobierające prąd. Najczęściej dzieje się tak wówczas, gdy po wyjęciu kluczyka ze stacyjki jedno ze sprzętów nadal działa i czerpie energię z ogniwa. Bardzo często to właśnie kamerki lub ładowarki do telefonów mogą wyładować akumulator w przeciągu doby, bez wiedzy właściciela pojazdu. Jeśli użytkownik podejrzewa, że któreś urządzenie pobiera prąd wówczas, należy je odłączyć i podładować ogniwo za pomocą prostownika, aby uniknąć ponownych problemów. 

Rodzaje akumulatorów

Wiedząc już, jakie są objawy zużytego akumulatora, warto dowiedzieć się, jakie są jego dostępne rodzaje. Oczywiście w zależności od pojazdu do każdego samochodu czy motocykla należy dobrać odpowiedni model, który spełni wszystkie wymagania. Wraz z rozwojem technologii oraz stosowaniem coraz to nowocześniejszych rozwiązań trzeba liczyć się z tym, że wzrasta zapotrzebowanie na lepsze i bardziej wydajne akumulatory, niż jeszcze kilka lat temu. Nowe samochody mają bardzo rozbudowane systemy bezpieczeństwa oraz dodatkowe funkcje, które wymagają odpowiedniego zasilania, aby działać skutecznie. Coraz więcej producentów instaluje w pojeździe akumulatory bezobsługowe niewymagające żadnych ingerencji ze strony użytkownika pojazdu, takich jak uzupełnianie elektrolitu za pomocą czystej wody destylowanej. We wnętrzu znajdują się specjalnie wykonane płytki ze stopu ołowiu z dodatkiem wapnia albo ołowiu ze srebrem i wapniem. Oprócz tego unowocześnione akumulatory są przystosowane do współpracy z funkcją start-stop, która polega na wyłączeniu silnika w momencie, gdy pojazd stoi na światłach lub zatrzyma się przed przejściem dla pieszych. Jakie są poszczególne rodzaje akumulatorów dostępnych w sprzedaży i czym się wyróżniają? 

♦ Akumulatory kwasowo-ołowiowe (SLA): Jeden z popularniejszych akumulatorów, czyli model kwasowo-ołowiowy został opracowany w 1859 roku. Co ciekawe, produkt jest nadal wykorzystywany i zasila wiele aut poruszających się po drogach. Nazwa wywodzi się od jego budowy, ponieważ pojedyncze ogniwa są wykonane z zespołu płyt akumulatorowych składających się z: Anody z metalicznego ołowiu, katody z PB02, a także z elektrolitu z 37% roztworu kwasu siarkowego z dodatkami. Te najczęściej stosowane, czyli modele bezobsługowe SLA mają 6 ogniw oraz napięcie znamionowe wynoszące 12 V. Zaletą tego modelu jest wysoka odporność na głębokie rozładowanie, a także szansa na przywrócenie ponownych parametrów po podłączeniu do ładowania. Minusem akumulatorów kwasowo-ołowiowych jest występujące ryzyko zasiarczenia, jeśli przez bardzo długi czas nie będzie ładowania. 

♦ Akumulatory żelowe (GEL) oraz Absorbed Glass Mat (AGM): Akumulatory AGM są wykonane przy użyciu płynnego elektrolitu, który jest zaabsorbowany w separatorze w całości wykonanym ze szklanej maty. Modele typu GEL nadal mają wodne roztwory kwasu siarkowego, jednak różnica polega na tym, że dodaje się niewielką ilość środka żelującego. AGM stosuje się najczęściej w pojazdach wymagających szybkiego oraz płytkiego poboru prądu umożliwiającego rozruch silnika. Z tego względu wykorzystywane są najczęściej w autokarach, karetkach pogotowia, a także samochodach policyjnych. Akumulatory żelowe są dobre dla wolnych i jednocześnie głębszych rozładowań, dlatego też bardzo dobrze sprawdzają się w samochodach osobowych wyposażonych w znany system start-stop, a także w autach terenowych. Zarówno AGM, jak i GEL mają zbliżone parametry, które dotyczą m.in. wysokiej odporności mechanicznej, użytkowania sezonowego, długotrwałego działania, a także skutecznej i szybkiej regeneracji po rozładowaniu. Zaletami obu typów są: Bezobsługowe użytkowanie, szczelność, wysoka odporność na wstrząsy i wibracje, a także możliwość pracy w wielu pozycjach. 

♦ Akumulatory ECM, AFB oraz EFB: Zmodyfikowane akumulatory kwasowo-ołowiowe, czyli ECM (Enhanced Cycling Mat), AFB (Advanced Flooded Battery) oraz EFB (Enhanced Flooded Battery) wyróżniają się wysoką wytrzymałością na czynniki zewnętrzne. Mają one o wiele większy zbiornik elektrolitu w porównaniu do zwykłych modeli, płyty ze stopu cyny, wapnia i ołowiu, a także dwustronne separatory wykonane z mikrowłókien z poliestru oraz polietylenu. Akumulatory typu ECM, AFB i EFB idealnie sprawdzają się w nowoczesnych samochodach wyposażonych w funkcję start-stop oraz mających bardzo rozbudowaną instalację elektryczną. Jedną z zalet jest zwiększona odporność na częste i cykliczne uruchomienia jednostki napędowej. Minusem rozwiązania jest brak odporności na głębokie rozładowanie, co zdecydowanie przyczynia się do obniżenia sprawności produktu.