Sprawny układ hamulcowy to podstawa w każdym samochodzie. Bez tego poruszanie się pojazdem jest bardzo niebezpieczne oraz nieodpowiedzialne. Mimo regularnych kontroli stanu tarcz, klocków oraz poziomu płynu hamulcowego nie zawsze uda się zdiagnozować problemy związane z uszkodzeniem zacisków, które pełnią w całym układzie bardzo ważną funkcję. Co wpływa negatywnie na zużycie oraz w jaki sposób zregenerować zaciski hamulcowe, aby służyły przez kolejne lata? 

 

Zacisk hamulcowy – za co jest odpowiedzialny? 

Większość nowych samochodów oraz wiele starszych modeli ma zamontowane przynajmniej na jednej osi hamulce tarczowe. Jest to o wiele skuteczniejsze rozwiązanie w porównaniu do klasycznych bębnów montowanych zazwyczaj na tylnej osi. Pojazd wyposażony w sprawne hamulce zatrzymuje się po wciśnięciu odpowiedniego pedału, który za sprawą płynu hamulcowego w układzie wyciska tłoczek lub kilka tłoczków dociskając klocki do tarczy. W ten sposób powstaje tarcie, które spowalnia i unieruchamia auto. Okładziny cierne są umieszczone w zacisku oraz w jarzmie na tarczy przymocowanej do piasty koła. Za pomocą zacisków współpracujących z tłoczkami klocki hamulcowe zostają dociśnięte, co oznacza, że element ten ma kluczowe znaczenie w prawidłowym działaniu całego układu. 

 

Zapieczone prowadnice zacisku hamulcowego – objawy awarii 

Prawidłowe działanie wszystkich elementów w układzie hamulcowym jest gwarancją tego, że w trakcie nagłego hamowania lub innej niebezpiecznej sytuacji nikt nie ucierpi. Dobra kondycja zacisków to nie tylko bezpieczeństwo jazdy, ale także komfort w trakcie prowadzenia. Żadna osoba siedząca w fotelu kierowcy nie chce martwić się, czy w kluczowym momencie auto zahamuje. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek objawy świadczące o tym, że z układem hamulcowym dzieje się coś złego, nie wolno tego bagatelizować. Zaciski hamulcowe za sprawą siłowników hydraulicznych lub pneumatycznych dociskają okładziny do tarczy, dlatego też często problemy z układem są błędnie przypisywane innym elementom współpracującym. Jakie są objawy wadliwego działania zacisków? Jak rozpoznać zapieczone prowadnice? 

♦ Drganie kierownicy w trakcie hamowania: Drgania występujące na kole kierownicy podczas hamowania są jednym z typowych objawów świadczącym o problemach z hamulcami. Jeśli po wciśnięciu pedału hamulca występują drgania, warto przyjrzeć  się zaciskom. Odczuwanie dyskomfortu może także świadczyć o skrzywieniu tarcz, co mogło nastąpić np. podczas wjechania do kałuży po dłuższej jeździe samochodem. Wówczas metal wykrzywia się i powstają bicia odczuwalne na kierownicy. 

♦ Dziwne odgłosy podczas jazdy: Problemy z zaciskami hamulcowymi mogą objawiać się także w czasie jazdy samochodem. Będzie to szczególnie dokuczliwe podczas poruszania się po mieście, gdzie często trzeba hamować, ruszać oraz wykonywać inne manewry. Odgłosy, takie jak szuranie, tarcie lub piszczenie mogą świadczyć o tym, że zacisk hamulcowy nie pracuje prawidłowo. 

♦ Wzrost zużycia paliwa: Nagły wzrost zużycia paliwa będzie zauważalny szczególnie przez osoby, które poruszają się na stałych trasach. Jeśli zazwyczaj auto spalało od 6 do 6,5 litrów na 100 km, a nagle spalanie wzrosło do 7 litrów lub więcej należy sprawdzić, w jakim stanie są zaciski hamulcowe i prowadnice. Bardzo prawdopodobne jest to, że jeden z tłoczków nie wrócił na swoje miejsce i przytrzymuje okładzinę, która cały czas trze o tarcze. W wyniku tego materiał nagrzewa się i dochodzi do poważnego uszkodzenia wielu elementów w układzie. W najgorszym wypadku rozgrzane koło może spowodować nawet uszkodzenie opony, co dodatkowo potęguje koszty. W przypadku braku cofania tłoczków zazwyczaj obserwuje się dym pojawiający się po przegrzaniu elementów układu. 

♦ Głośna praca klocków hamulcowych w czasie jazdy: Inną dolegliwością, którą często obserwuje się w momencie, gdy zaciski hamulcowe nie działają poprawnie, jest głośna praca okładziny ciernej w czasie jazdy samochodem. Jeśli wewnątrz kabiny słychać charakterystyczne szuranie lub – co gorsza – czuć zapach palonych klocków, należy od razu udać się do najbliższego warsztatu, gdzie fachowiec  rozbierze zacisk, oczyści go z zalegającego brudu oraz nasmaruje prowadnice. 

♦ Zły stan tarcz oraz klocków hamulcowych: Właściciele samochodów, w których regularnie wymienia się klocki i tarcze hamulcowe, powinni zaniepokoić się w momencie, gdy świeżo wymienione części wyglądają na mocno zużyte. Przegrzewanie w układzie hamulcowym objawia się szybkim ścieraniem tarcz oraz klocków, które przez cały czas narażone są na działanie wysokiej temperatury powstałej podczas jazdy. 

♦ Wycieki płynu hamulcowego: Niekontrolowany wyciek płynu hamulcowego ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo. Brak ciśnienia w układzie powoduje, że hamulce przestają działać prawidłowo i może dojść do sytuacji, w której kierowca nie będzie w stanie opanować samochodu. O wyciekach płynu zazwyczaj informują kontrolki zapalające się na desce rozdzielczej wewnątrz pojazdu. Bardzo często zapala się czerwony wykrzyknik od hamulca ręcznego, który informuje o problemach z układem. W niektórych samochodach kierowca otrzyma powiadomienie z komputera pokładowego, świadczące o problemach związanych z wyciekiem płynu. 

Regeneracja zacisków hamulcowych 

Kierowcy, którzy zdecydowali się na regeneracje zacisków hamulcowych w swoich pojeździe, muszą się liczyć z wysokimi kosztami, jeśli skorzystają z usług w wyspecjalizowanym serwisie. Jeżdżąc do dobrego mechanika, można jednak uniknąć wielu nieprzyjemnych sytuacji związanych z koniecznością większych napraw. Wczesne wykrycie usterki oraz prawidłowe wykonanie regeneracji pozwalają nie myśleć o konieczności ponownego wykonania zabiegu przez najbliższe kilka lat.  

 

Regeneracja zacisków hamulcowych – krok po kroku 

Jak poprawnie wykonać regenerację zacisków hamulcowych? Poniżej znajduje się instrukcja jak krok po kroku przeprowadzić cały zabieg. 

♦ Po ustawieniu samochodu na podnośniku należy odkręcić koła i zdemontować zacisk. Kiedy wszystkie elementy będą już osobno trzeba usunąć zalegającą rdzę za pomocą szczotki drucianej lub papieru ściernego. Warto to zrobić bardzo dokładnie, aby pozbyć się jak najwięcej niedoskonałości. 

♦ Podczas czyszczenia należy skontrolować stan prowadnic, odpowietrzników, tłoczków oraz gumowych osłon. W przypadku dużego zniszczenia tych elementów konieczna będzie wymiana na nowe. 

♦ Po wstępnym oczyszczeniu z rdzy trzeba poddać zaciski procesowi piaskowania. Przed tym należy jednak dokładnie zabezpieczyć gwinty i cylindry, aby nie doszło do ich uszkodzenia. Pozostałe nierówności i rysy należy usunąć papierem ściernym. 

♦ Kolejnym etapem regeneracji zacisków hamulcowych jest usuwanie resztek pyłu za pomocą sprężonego powietrza z kompresora. 

♦ Po dokładnym oczyszczeniu należy odtłuścić powłokę specjalnym preparatem i pomalować zacisk farbą przeznaczoną do wysokich temperatur. 

♦ Kiedy zacisk wyschnie, można przystąpić do procesu składania wszystkich elementów. 

♦ Złożony zacisk należy umieścić na swoim miejscu, dokręcić kluczem dynamometrycznym, a następnie odpowietrzyć cały układ hamulcowy. 

♦ Jeśli wszystko dobrze działa, można ponownie poskładać części i zakręcić koło. Co jakiś czas należy jednak sprawdzać stan przewodów oraz całego układu hamulcowego. 

Regeneracja zacisków hamulcowych – cena usługi? 

Regeneracja zacisku hamulcowego w samochodzie jest wymagającym i czasochłonnym zabiegiem. Wszystko musi zostać poprawnie przeprowadzone, ponieważ wszelkie niedociągnięcia będą skutkować dalszymi problemami z poprawnym działaniem układu. Aby cały zabieg został wykonany z jak najwyższą dokładnością, należy oddać element do wyspecjalizowanego zakładu. Regeneracja zacisków hamulcowych zależy od marki oraz modelu samochodu, w jakim doszło do konieczności wykonania tego zabiegu. Przykładowo koszt naprawy w warsztacie mającym taką usługę to w przypadku osi przedniej cena od 150 zł do 400 zł za sztukę. Oznacza to, że cała oś wyniesie od 300 zł do 800 zł za samą regenerację zacisków bez jarzma oraz bez nowych uszczelek i tłoczków. Do ceny należy doliczyć jeszcze od 50 zł za sztukę za jedno jarzmo oraz od 100 zł za pozostałe elementy. Regeneracja zacisku hamulcowego na tył jest równie kosztowna, co w przypadku przedniej osi. W zależności od samochodu ceny wahają się od 150 zł do 500 zł za sztukę. 

 

Ile kosztuje wymiana klocków hamulcowych? 

Koszt wymiany klocków hamulcowych jest zdecydowanie niższy niż cena za wymianę tarcz lub zacisków. To, jaką kwotę usłyszy się w warsztacie jest ściśle uzależnione od tego, w jakim samochodzie zaszła potrzeba wymiany oraz do jakiego serwisu właściciel uda się z pojazdem. W ASO koszt wymiany klocków hamulcowych z przodu bez tarcz to wydatek od 100 zł za samą robociznę. Cena części jest uzależniona od marki i modelu auta, jednak zazwyczaj dolna granica to 150 zł za komplet na przednią oś. Porównując ceny w niezależnym serwisie, który korzysta z dobrej jakości części, trzeba zapłacić od 65 zł wzwyż za komplet. Koszt robocizny rozpoczyna się od 50 zł. Różnica w cenie jest znacząca, co powoduje, że wiele osób korzysta z nieautoryzowanych serwisów, gdzie jest o wiele taniej niż w ASO. 

Jak dbać o samochód? 

Regularne przeglądy na stacjach kontroli lub u dobrego mechanika są kluczem do tego, aby przez wiele lat cieszyć się niezawodnością swojego pojazdu. Każdy właściciel auta powinien dbać o to, żeby samochód był nie tylko sprawny, ale przede wszystkim bezpieczny. Niejednokrotnie zdarzają się sytuacje, w których kierowcy nie są w stanie wyhamować lub ominąć przeszkody w odpowiednim czasie, co zazwyczaj kończy się kolizją lub wypadkiem. Aby tego uniknąć lub zmniejszyć zagrożenie związane z ewentualnym zdarzeniem drogowym warto dbać o dobry stan zawieszenia, układu hamulcowego i kierowniczego oraz kupować wysokiej jakości ogumienie przystosowane do panujących warunków atmosferycznych. Opony letnie renomowanych producentów muszą radzić sobie z gorącym asfaltem oraz odprowadzaniem wody spod kół w deszczowe, letnie dni. Nie bez powodu powstają coraz to nowe rozwiązania w postaci specjalnie profilowanych rowków i lameli lepiej odprowadzających wodę niż klasyczny bieżnik. Opony zimowe oprócz tego, że muszą mieć minimum 4 mm bieżnika, nie mogą być stare. Guma, która ma więcej niż 5 lat, powoli traci swoje właściwości, co odczują szczególnie kierowcy poruszający się po pagórkowatym terenie. Kupując części eksploatacyjne do samochodu, warto wybierać oryginalne elementy lub zdecydować się na zamienniki wysokiej jakości, które sprawdzą się o wiele lepiej niż tanie podróbki. Oszczędność na częściach samochodowych zazwyczaj kończy się koniecznością ponownej wymiany, co dodatkowo generuje koszty.